Opmerkelijk hoe sommige, veel omvattende fenomenen het meest pakkend omschreven kunnen worden met slechts één zin: oneliners. Het liefst met een mooi voorbeeld ter illustratie uit een geheel andere situatie.
Zo omschrijft Elliot Washor het belang van saamhorigheid en commitment in het begeleiden van een kind en in het invoeren van Big Picture Learning met de pakkende oneliner “Without the support of the group, one cannot maintain change”. Om de uitspraak nog extra kracht bij te zetten, haalt Elliot het fenomeen “afvallen” aan: als je in je eentje gezonder moet gaan eten om af te vallen en iedereen om je heen zoekt zijn heil in hamburgers, brownies en donuts, zal de verandering hoogst waarschijnlijk van korte duur zijn. Vooral voor degenen met een gebrek aan discipline en motivatie. Zo ook in scholen, zegt Elliot.
En wat denk je van deze: “You gotta love what you do, because you don’t always get to do what you love”, door Charlie Plant? Een erg mooie oneliner vind ik zelf, want met deze zin is er bijna geen ontkomen meer aan: je moet positief zijn! Als je dan écht niet precies kunt doen wat je graag wilt doen, om welke reden dan ook (het geld is er niet, er ontbreken vaardigheden of kansen), geniet dan in ieder geval van wat je wél kunt doen. Het maakt het leven interessanter en ronduit mooier.
Een mooie aanvulling op deze oneliner vind ik weer in een andere van Elliot: “We want to do things we like and we want to do them better”. Het zit in elk mens: we willen goed zijn in wat we doen. Het liefst de beste.
Als gevolg hiervan kom ik op de volgende: “if you tell students enough what they can’t do, they think they can’t do anything” (Elliot). Zonder meer waar, zo blijkt hier bij MET school. Alle studenten hier vertellen dat ze het hier zo ontzettend fijn hebben, omdat ze mogen doen wat ze willen doen, en alle advisors strooien met complimenten als ware het pepernoten. En de leerlingen? Die stralen van trots, omdat ze slagen in wat ze doen. Erg bijzonder!
Wat begon als een grap, eindigt vandaag in de (voor mij) perfecte beeldspraak. Op de vraag “welke verbetering heeft het onderwijs in Nederland nodig”, volgt het volgende…
De leerlingen in het traditionele schoolsysteem zijn als flesjes. De kennis is als water dat in de flesjes geschonken moet worden. Scholen zoals ze nu zijn, willen de leerlingen allemaal dezelfde hoeveelheid kennis geven, in hetzelfde tempo. Dus in elk flesje even snel evenveel water. Het grote probleem hierbij is dat ons schoolsysteem ervan uitgaat dat alle flesjes hetzelfde zijn. Dat is echter niet het geval. Sommige flesjes zijn heel groot, deze worden niet voldoende gevuld. Ander flesjes zijn te klein en lopen over. Weer andere flesjes hebben een brede hals, waardoor het water (de kennis) makkelijk opgenomen kan worden. Bij andere flesjes gaat dat een stuk moeilijker, omdat de hals te smal is. En dan is er nog een enkele fles waarop iemand is gaan staan, waardoor de beschadiging zó groot is, dat het niet aan water moet denken, laat staan dat het erin gaat. Moeten deze flesjes veranderen, of moeten de “waterschenkers” veranderen?
Hier, bij MET school, blijkt dat een verandering van benadering de beste manier is. Hier krijgen alle flesjes een op-maat-kans. Iedereen komt hier toe aan leren, omdat het werkt volgens het principe “one bottle at a time”. Elk kind komt hier goed tot zijn recht. Sterker nog, kinderen ontwikkelen zich hier meer dan dat men ooit van ze had durven verwachten!
Een mooie aanvulling hierop vind ik in een elliotism, zoals Elliot zijn oneliners zelf noemt: “never make one little thing of a person the big thing”, bewust of onbewust refererend naar probleemgericht werken. Want het probleem zit hem dus niet in het kind, maar in de school.
Daarom is de winnaar der oneliners en tevens de tip die ik elke leerling, maar ook docent en onderwijskundige wil geven:
“Vertrouw op je fles, dan komt alles goed”.
Proost!
Anke
